W dniach od 11 maja do 4 lipca 2017 roku wspólnie z pracownikami SWPS przeprowadziliśmy pilotażowy projekt badawczy, którego celem było ustalenie wpływu regularnej praktyki jogi u osób początkujących na psychofizjologię i kontrolę emocji.
Zajęcia odbywały się dwa razy w tygodniu w godzinach 20:30 – 22:00. Pomimo późnej pory frekwencja uczestników zaskoczyła wszystkich.

Szczegóły projektu

Do udziału zakwalifikowało się ponad 40 osób, z których to losowo połowę przydzielono do mnie. Grupą kontrolną w projekcie była grupa biegowa, do której trafiła reszta uczestników. Sami uczestnicy nie mieli wpływu na to gdzie trafią.

Na potrzeby badań przyjęto, że nasz idealny obiekt badawczy to osoba w wieku 18 – 45 lat, mieszkająca w Warszawie i nie prowadząca regularnych treningów biegowych ani praktyki jogi.

Badania

Każdy z uczestników musiał przejść serię badań zarówno przed rozpoczęciem jak i po zakończeniu projektu. Badania trwały ok 3,5 do 4 godzin na osobę i były to:

Pomiary antropometryczne –

Uczestnicy byli ważeni, zmierzyliśmy im obwód talii i pasa oraz sprawdziliśmy zawartość tkanki tłuszczowej w ciele.

Elektroencefalografia (EEG) –

Jest to metoda diagnostyczna, służąca do badania bioelektrycznej aktywności mózgu za pomocą elektroencefalografu. Na głowę badanej osoby zakładany jest czepek z równomiernie rozmieszczonymi elektrodami. Dzięki temu możliwe jest zarejestrowanie sygnałów elektrycznych, wytwarzanych przez komunikujące się ze sobą neurony. Badacz jest również w stanie określić, z którego miejsca owe sygnały dochodzą. Osoba badana siada przed monitorem, na którym są wyświetlane różne bodźce – sygnały wizualne w postaci zdjęć, napisów czy symboli. To, w jaki sposób mózg reaguje na każdą informację, rejestrowane jest w postaci fal – sygnał oscyluje z różną częstotliwością i amplitudą, w zależności od tego, co badany ujrzy na ekranie.

Okulografia (Eyetracking) –

Jest to technika śledzenia ruchu gałek ocznych. Dzięki badaniom eyetrackingowym wiemy, w jaki sposób ludzie postrzegają i przetwarzają informacje. Potrafimy precyzyjnie określić, na jaki element badany zwraca uwagę, w jakiej kolejności skanuje wzrokiem składowe obrazu oraz jak długo zatrzymuje na nich wzrok. Nowoczesne eyetrackery umożliwiają określenie wektora patrzenia i położenia gałki ocznej co do ułamka sekundy. Niektóre mierzą położenie oka nawet 2000 razy w ciągu 1 sekundy!

Eyetrackery wykorzystują promieniowanie podczerwone, które jest niewidoczne dla człowieka, nie przeszkadza więc w badaniu. Kamera rejestruje odbicie tych promieni od naszego oka. Urządzenie przesyła zarejestrowane obrazy do komputera, specjalne oprogramowanie je analizuje i następnie generuje wyniki.

Joga na SWPS

Moim zadaniem w projekcie było oczywiście  przeprowadzenie zajęć dla grupy jogi. Łączna ilość osób uczestniczących w zajęciach to 22 na liście i 18 regularnie uczestnicząca w zajęciach.
Warto zwrócić uwagę na fakt, że tylko kilka osób spośród uczestników zajęć miała cokolwiek wspólnego z jogą, a żadna z nich nie praktykowała wcześniej Kundalini Jogi.

Uczestnicy, zajęcia, zaangażowanie

Wszystko było zatem nowe i w zasadzie zaczynaliśmy od podstaw. Już po kilku zajęciach okazało się, że grupa jest bardzo zdyscyplinowana i zaangażowana w praktykę, a ich frekwencja wzbudzała podziw osób odpowiedzialnych za projekt. Dzięki takiej postawie bardzo szybko przeszliśmy z podstawowych zestawów ćwiczeń do bardziej zaawansowanych praktyk jogicznych, wykorzystując wszystkie składniki typowego treningu Kundalini Jogi.

Moje obserwacje

Wszystko to zaowocowało ogromnymi postępami w zakresie możliwości fizycznych, wytrzymałości i wydolności oddechowej oraz umiejętności medytacji.
Już po kilku pierwszych zajęciach niektórzy z uczestników obserwowali duże zmiany przy okazji swoich codziennych czynności. Były to między innymi lepszy, spokojniejszy i bardziej wydajny sen, zwiększona koncentracja i łatwiejsze utrzymanie uwagi. Uczestnicy zajęć wspominali również o pogodniejszym nastawieniu i mniejszej podatności na stres. Z ich relacji wynikało, że mają zdecydowanie więcej energii, nie tylko po zajęciach, ale również na długo po nich. Niektórzy wymieniali trudno definiowalne uczucie szczęścia, a inni niecierpliwość i oczekiwanie na kolejne zajęcia.

Wyniki

Są to oczywiście tylko relacje uczestników i moje osobiste obserwacje. Na wyniki przyjdzie nam jeszcze poczekać. Choć badania od dawna są za nami, to najwięcej czasu zajmuje ich analiza. Biorąc pod uwagę moją grupę, ich zaangażowanie i determinację, jestem tym bardziej ciekaw wyników. Efektami naszych badań zainteresowane są ośrodki w Stanach Zjednoczonych i Wielkiej Brytanii. Miejmy nadzieję, że już wkrótce będziemy mogli przedstawić pełne sprawozdanie i publikację naukową.

Więcej informacji na stronie projektu.

Zespół badawczy:

Dr n med. Paweł Holas – adiunkt na Wydziale Psychologii Uniwersytetu Warszawskiego, psychoterapeuta i superwizor, nauczyciel uważności, psychiatra. Zainteresowanie naukowe obejmują uważność i czynniki warunkujące zdrowie psycho-fizyczne, poznawczą eksperymentalną psychopatologię i neuronaukę, medycynę psychosomatyczną. Kierownik studiów podyplomowych „Uważność i Współczucie. Fundamenty, badania i psychoterapia” na Uniwersytecie SWPS.

Dr hab. Izabela Krejtz – profesor nadzwyczajny w Interdyscyplinarnym Centrum Stosowanych Badań Poznawczych, jest współzałożycielką Ośrodka Badań Okulograficznych działającego przy Uniwersytecie SWPS. Prowadzi wykłady oraz warsztaty poświęcone zastosowaniom okulografii w badaniach psychologicznych. Jej zainteresowania badawcze skupiają się na poszukiwaniu czynników warunkujących dobrostan psychiczny jednostki.  Prowadzi badania m.in. nad efektywnością pro-pozytywnych treningów w depresji oraz badania percepcji emocji przez osoby niesłyszące.

mgr Olga Kamińska – doktorantka na Interdyscyplinarnych Studiach Doktoranckich na Uniwersytecie SWPS. Zainteresowana głównie neuronauką społeczną – łączącą wiedzę o funkcjonowaniu mózgu ze zjawiskami społecznymi. W swej aktywności akademickiej skupia się zarówno na  pracy badawczej jak i popularyzacji najnowszej wiedzy naukowej, szukając jednocześnie jej praktycznych zastosowań.

Ewa Płońska – w trakcie studiów na wydziale psychologii Uniwersytetu SWPS. Absolwentka wydziału Orientalistyki oraz Ośrodka Studiów Amerykańskich na Uniwersytecie Warszawskim. Zainteresowana psychologią pozytywną. Zawodowo związana z obszarem zarządzania zasobami ludzkimi.

Justyna Kasprzyca – absolwentka Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Częstochowie, specjalność Praca Socjalna. W 2003 obroniła pracę magisterską z zakresu marketingu politycznego. Obecnie studentka drugiego roku Psychologii na SWPS Warszawa.

Agnieszka Ozimek – studentka pierwszego roku psychologii na Uniwersytecie SWPS w Warszawie, stażystka w Lab for the Study of Daily Experience. Zainteresowana interakcją mózg-komputer oraz praktycznym wykorzystaniem neuronauki jako dziedziny wiedzy pozwalającej wyjaśniać ludzkie zachowanie przez pryzmat aktywności mózgu.

Marta Hermaniuk

Jest absolwentką Instytutu Anglistyki na UW ze specjalizacją w literaturze amerykańskiej i lingwistyce. Praktykę jogi rozpoczęła 4 lata temu od hatha jogi, a po opanowaniu jogowych asan zwróciła się w stronę Ashtanga Jogi. Marta uprawnia Ashtangę w stylu Mysore, gdzie w trakcie zajęć każdy z uczniów praktykuje we własnym tempie, pod okiem i nadzorem doświadczonego nauczyciela. Podstawą pracy jest tzw. pierwsza seria zwana Yoga Chikitsa.  Obecnie studiuje psychologię w indywidualnej organizacji toku studiów na SWPS, przy czym najbardziej fascynuje ją neurokogniwistyka i UX/UD.

Monika Rogalska – neurotyczny introwertyk otwarty na doświadczenia. Ukończyła Lotnictwo w Akademii Obrony Narodowej, obecnie studentka pierwszego roku Psychologii w SWPS Warszawa. W przyszłości chciałaby poświęcić się psychoterapii.

Rafał Dubowski – student pierwszego roku psychologii na Uniwersytecie SWPS, stażysta w Lab for the Study of Daily Experience. Zainteresowany procesami poznawczymi oraz pracą mózgu w codziennym życiu.

Lubomir Kramar  – jest certyfikowanym instruktorem lekkiej atletyki. Współpracuje z biegaczami amatorami, dla których prowadzi treningi grupowe i indywidualne. Podstawą każdego jego treningu jest zrównoważony rozwój całego ciała, prowadzony w oparciu o możliwości uczestników.

Marcin Topolski – jest certyfikowanym nauczycielem Kundalini Jogi. Swoje nauki pobierał od wielu światowej klasy nauczycieli. Prowadzi zajęcia otwarte i indywidualne. Współpracuje z wieloma polskimi i zagranicznymi firmami i instytucjami, prowadząc dla ich pracowników regularne praktyki. Obiektem jego szczególnych zainteresowań jest praktyczne wykorzystanie technologii Kundalini Jogi w procesach samodoskonalenia i rozwoju osobistego oraz zwiększania własnego potencjału.

Jest zawodnikiem oraz ambasadorem New Balance Team. Wspólnie z pracownikami SWPS Uniwersytetu Humistyczno Społecznego realizuje projekt badawczy Ogólnopolskie badanie motywacji biegaczy. Dzięki ogromnej pasji zajmuje się trenowaniem osób z biegowymi marzeniami, dopasowując plan treningowy do indywidualnych możliwości i potrzeb każdego zawodnika.